Na een flinke opmars zijn flitsbezorgers en dark stores de afgelopen tijd in een kwaad daglicht komen te staan. Om te overleven is het voor hen noodzakelijk in te spelen op een aantal bepalende marktontwikkelingen.

Vorig jaar noemden we dark stores al een van de drie belangrijke logistieke trends voor e-commercebedrijven in Nederland. Deze magazijnen zijn voorraadpunten voor met name flitsbezorgers, een fenomeen dat mede door de coronapandemie een vlucht heeft genomen. Juist omdat mensen niet naar buiten konden, bestelden zij vaker boodschappen online.

Recent onderzoek van Kantar laat zien dat het aantal consumenten dat wel eens gebruik heeft gemaakt van flitsbezorging in 2021 met 30% groeide tot naar schatting 925.000 consumenten. Verwacht wordt dat de markt voor flitsbezorging in 2022 verder groeit, al krijgen zij wel te maken met een aantal uitdagingen.

De belangrijkste uitdaging is dat de meeste flitsbezorgers nog lang niet winstgevend zijn, zo blijkt uit onderzoek van Bain & Company. Deze partijen hebben diverse investeringsrondes gedaan om snel te kunnen groeien, maar zullen moeten laten zien dat zij bestaansrecht hebben. In de Verenigde Staten hebben de eerste flitsbezorgers inmiddels alweer het strijdtoneel verlaten en ik verwacht dat ook in Nederland alleen partijen overleven die zich aanpassen aan een aantal interessante marktontwikkelingen.

Integreren in de binnenstad

Een van de gevolgen van de onstuimige groei van flitsbezorgers is dat zij te maken krijgen met beperkende regelgeving vanuit Nederlandse gemeenten. Onder meer de gemeente Amsterdam, Rotterdam en Tilburg hebben recent een zogeheten voorbereidingsbesluit genomen, waarin staat dat flitsbezorgers voorlopig geen nieuwe magazijnen in de stad mogen openen.

De reden dat gemeenten dark stores weren is dat ze door de afgeplakte ramen vaak niet bijdragen aan het gezellige straatbeeld dat binnensteden willen uitstralen. Daarnaast is het bij dark stores een komen en gaan van enerzijds fietskoeriers en anderzijds lossende leveranciers, wat leidt tot de nodige overlast in de buurt. Ik denk daarom dat de combinatie van een fysieke winkel met een dark store een succesvolle oplossing kan zijn. Op deze manier betrek je het winkelend publiek meer bij je bedrijf, hoef je niet alles af te plakken en kun je zowel een betere service leveren als retouren ontvangen.

Een voordeel van deze combinatie is dat gemeenten ook eerder overstag gaan om dark stores toe te laten tot de binnenstad, omdat ze op een positieve manier bijdragen aan het stedelijk gebied. Een ander bijkomend voordeel van deze combinatie is dat je personeel efficiënter kunt inzetten. Als het rustig is in de winkel kun je mensen orders laten inpakken, om zo tijdens piekmomenten in de winkel goed bezet te zijn.

Het eerdergenoemde onderzoek van Bain & Company laat zien dat deze combinatie leidt tot meer omzet en terugkerende klanten. Supermarkten die zowel online als via een fysieke winkel verkopen zien namelijk de gemiddelde inkomsten stijgen.

Ahold Delhaize is een van de bedrijven die al een eind op weg is met dit concept. Begin maart vertelde topman Wouter Kolk in een interview met Gondola dat de retailer dit jaar zijn home shop centra, kleinere magazijnen die als winkels ingericht zijn, verder uit wil rollen in Europa. Op dit moment heeft Albert Heijn acht home shop centra in Nederland, waarbij volgens Kolk de volgende stap zou kunnen zijn om de producten geautomatiseerd naar orderpickers te brengen.

Nieuwe samenwerkingsverbanden

Een andere ontwikkeling waarvan ik de komende jaren veel verwacht zijn nieuwe samenwerkingsverbanden. Zo kondigde Gorillas begin maart een samenwerking met de Spaanse dochter van Just Eat Takeaway aan. Een paar weken later breidde supermarktketen Jumbo de samenwerking met Gorillas uit en nam Mississippi Ventures, het investeringsfonds van de Jumbo-familie van Eerd, een financieel belang in de flitsbezorger.

Ik verwacht dat meer flitsbezorgers het voorbeeld van Gorillas zullen volgen en intensiever zullen samenwerken met andere partijen. Zo zijn er initiatieven waarbij flitsbezorgers producten van lokale winkels bezorgen. Op deze manier kunnen speciaalwinkels concurreren met landelijke partijen, doordat zij door hun lokale karakter en snelle levering een gunfactor hebben bij de consument.

Automatisering

Een andere belangrijke slag die flitsbezorgers en dark stores kunnen maken is het automatiseren van bepaalde zaken. Door bijvoorbeeld de warehouse te robotiseren kunnen producten veel dichter tegen elkaar aan worden gezet, waardoor bedrijven veelal 50-75% aan vierkante meters kunnen besparen. Dit kan zowel bij food als non-food winkels in of aan de rand van een stad en wordt onder andere door Decathlon in Canada gedaan. Deze ontstane ruimte kan worden gebruikt om de opslag verder uit te breiden of een deel in te richten als winkel. Hiermee heb je de voordelen van zowel een centrale winkel als een regionaal fulfillment center ineen.

Daarnaast zorgt automatisering ervoor dat bedrijven personeel efficiënt kunnen inzetten. Volgens het UWV is de krapte op de Nederlandse arbeidsmarkt in het vierde kwartaal van 2021 verder toegenomen. Automatisering vangt een deel van de werkzaamheden op en zorgt ervoor dat personeel wordt behouden. Door simpele handelingen die werknemers minder graag doen te automatiseren, kunnen zij zich richten op complexere zaken waar zij vaak meer voldoening uit halen.

–

Dit artikel is ontwikkeld in samenwerking met Emerce.